انتخاب لفظ دهکده , ونه شهر یا کشور ,خود به خود با نوعی مبالغه در این تعبیر همراه است چرا که در یک دهکده ,همه یکدیگر را می شناسند و از حال و روز هم با خبرند .تصور دهکده واحد جهانی خود به خود یا قبول فرهنگ واحد برای مردم سراسر کره زمین ملازم است و هر فرهنگ ,آن چنان که در علم ارتباطات می گویند ,نسبت به جهان آفرینش دارای نگرش و تبیین خاصی است و لذا تعبیر دهکده جهانی لامحاله بدین معناست که ساکنین این دهکده واحد ,شریعت واحدی را نیز پذیرفته اند .
تعبیراتی چون امپراطوری ارتباطات و یا دهکده جهانی اگر چه ممکن است مبالغه آمیز به نظر آیند ,اما اشاره به حقیقتی دارند که غفلت از آن می تواند از مبالغه ای که در این تعابیر وجود دارد ,بسیار خطرناک تر باشد .من هم می پذیرم که تعبیر دهکده جهانی در عین آنکه اشاره به جهانی بودن ارتباطات دارد ,مخاطبان خویش را نیز دچار این ناامیدی می سازد که هیچ چیز از چشم کدخدا پنهان نمی ماند حال آنکه کدخدا آن قدر ها هم که وانمود می کند ,هشیار و مسلط بر اوضاع نیست و اصولا کدخدا یا آن ابوالهولی که بر این دهکده جهانی حکم می راند ,پیش از آنکه قدرت نمایی کند ,درباره قدرت خویش سخن پراکنی می کند و مردمان را می ترساند .
اما در عین حال غفلت از این معنا که کره زمین با تکنولوژی ارتباطات به یک مجموعه ی به هم پیوسته تبدیل گشته ,خطرناک تر است از آنکه هول کدخدا در دلمان رخنه کند .دشمن را نباید دست کم گرفت علی الخصوص این ابوالهول را که خود شیطان اکبر است.ابوالهول تعبیر بسیار خوبی است برای این که شیطانی که تحقق تاریخی یافته و حاکمیت خویش را بر ترس و وحشت مردمان از قدرت خویش بنا کرده است.اما در اینکه فضایی به هم پیوسته از ارتباطات با یک هویت واحد وجود دارد که انسان های سراسر کره ی زمین را اسیر نظام ارزشی واحدی ساخته است ,تردیدی وجود ندارد .
نمونه اش همین تعابیری است که عموم ما پذیرفته ایم ((جهان سوم))
کشورهای پیشرفته و در مقابل آن کشورهای عقب مانده و یا عقب نگه داشته شده ,توسعه یافتگی و یا توسعه نیافتگی ,تعابیری از این قبیل بسیارند.
ما با پذیرش خود به عنوان کشور عقب مانده و پذیرش غرب به عنوان پیشرفته ,چه چیزی را پذیرفته ایم ؟نتیجه طبیعی پذیرش این تعابیر آن است که هم خود را یک سره در این جهت قرار دهیم که این عقب ماندگی را جبران کنیم .اینکه ما موفق شویم یا نشویم ,
تغییری در اصل مطلب نخواهد داد و اصل مطلب این است که مگر پیش و پس کجاست که آنها پیش رفته باشند و ما پس مانده ؟
پیش آنجاست که غربی ها رسیده اند :صد سال سیاه می خواهم که به آنجا نرسیم و اگر پس اینجاست که ما اکنون قرار داریم ,چه بهتر که همین جا بمانیم .پذیرش همین یک معنا در سراسر کره ی زمین کافی است برای آنکه هیچ انقلابی ایجاد نشود چرا که اگر غایت انقلاب در نهات همان است که غربی ها به آن دست یافته اند ,دیگر چه انقلابی ؟
پس می بینید که آن تعبیر دهکده جهانی چندان هم بی معنا نیست .ما باید اطراف تمامی تعابیری که در زبانمان وارد شده است ,تامل کنیم و نباید که این تعبیر دهکده جهانی را نیز بپذیریم .کدخدای این دهکده که همان ابوالهول یا شیطان اکبر است ,ما را به همزیستی مسالمت آمیز می خواند تا خود بر اریکه قدرت بماند .او جرات چون و چرا کردن درباره ی ارزش های مقبول و مشهور این دهکده جهانی را نیز از ما می گیرد ,تا ما هرگز به ضرورت انقلاب نرسیم و اگر هم انقلاب کردیم عبا اختیار توسعه یافتگی به مثابه ی غایت الغایات انقلاب ,ناچار بار دیگر کشکول گدایی پیش کدخدا دراز کنیم ,تا به ما تکنولوژی لازم برای استحصال این آرزو را عطا کند .
تحولاتی که این روزها در کره ی زمین روی می دهد ,نوید عصر دیگری را می دهد که د رآن ابوالهول از اریکه قدرت به زیر خواهد افتاد و غرب از هم فرو خواهد پاشید و تمدنی دیگر ,نه از شرق و نه از غرب ,که از خاورمیانه برخواهد خاست .همین که دهکده جهانی آقای مک لوهان انکار شود و وضع موجود در خطر افتد , به منفعت همه انقلابیونی است که عصر دیگری را انتظار می کشند
-------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت
کتاب آوینی پاسخ می دهدپرسش پنجم
مگر با دعا می توان کسی را محرم کرد ؟
دهکده ,جهانی ,هم ,ارتباطات ,تعبیر ,یک ,دهکده جهانی ,است که ,را نیز ,که در ,از این ,تعبیر دهکده جهانی
درباره این سایت